Tại sao có bằng Đại học – Cao đẳng ra trường vẫn thất nghiệp?

Ngày nay, tình trạng thất nghiệp vẫn đang là một nỗi lo lắng trong lòng mỗi người dân lao động và toàn xã hội, đặc biệt trong thời buổi chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 như hiện nay, thất nghiệp đã trở thành một nỗi ám ảnh.

Theo thống kê của Tổng cục thống kê về Dân số và Lao động, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động của khu vực thành thị quý IV năm 2020 vẫn ở mức cao nhất so với cùng kỳ trong 10 năm trở lại đây. Từ năm 2018 đến năm 2020, số lượng người thất nghiệp có trình độ cao luôn ở mức hơn 100.000 người.

Vậy đâu là lí do dẫn đến việc thất nghiệp tràn lan, đặc biệt là các học sinh, sinh viên ở trình độ cử nhân đại học – cao đẳng? Hãy cùng Tiếng Trung Kim Oanh tìm hiểu những lí do dưới đây nhé

Đào tạo đại học – cao đẳng đại trà

Số lượng trường đại học – cao đẳng quá nhiều, nhưng trình độ đào tạo và trình độ tuyển sinh thấp, đào tạo thiếu tính thực tiễn và không tập trung chuyên môn dẫn đến cử nhân có số lượng lớn nhưng không đủ chuyên nghiệp.

Đến năm 2020 cả nước có 460 trường đại học và cao đẳng, bao gồm 224 trường đại học và 236 trường cao đẳng. Với số lượng trường đại học và cao đẳng khổng lồ như vậy, hàng năm lượng sinh viên được đào tạo gia nhập xã hội vô cùng lớn, khiến cho việc cạnh tranh giữa các sinh viên trở nên gay gắt, tỉ lệ thất nghiệp cao.

Phần lớn các trường đại học và cao đẳng hiện nay không đào tạo tập trung một nhóm ngành mà đào tạo nhiều nhóm ngành khác nhau. Điều này tất yếu dẫn đến hậu quả: số lượng cử nhân lớn (mỗi ngành thuộc mỗi khoa sẽ đào tạo trung bình vài chục đến vài trăm sinh viên, cả trường sẽ có từ vài đến vài chục ngành/khoa như vậy), chuyên môn và chất lượng kém (mỗi nhóm ngành cần một đặc trưng quản lí chuyên môn và chất lượng nhất định và chỉ có người trong ngành mới có thể hiểu rõ tường tận, ví dụ: chắc chắn nhân sự thuộc nhóm ngành kĩ thuật sẽ không thể hiểu rõ về các yếu tố cần thiết trong nhóm ngành xã hội, từ đó tạo nên sự cẩu thả trong quản lí, dẫn đến việc đào tạo chưa thực sự hiệu quả)

Chuyên môn không đủ cao

Chuyên môn của người lao động không đủ cao cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thất nghiệp.

Trong thời buổi xã hội “thừa thầy, thiếu thợ” như hiện nay, những lao động không thực sự giỏi về chuyên môn sẽ không được đánh giá cao trong mắt các nhà tuyển dụng. Những lao động đó bao gồm: sinh viên không nghiêm túc trau dồi kiến thức trong quá trình học tập chính quy tại các trường Đại học - Cao đẳng; sinh viên nặng về lí thuyết mà yếu kém phần thực hành thực tiễn; sinh viên vừa tốt nghiệp ở những trường Đại học quy mô nhỏ, chưa đủ danh tiếng và bản thân sinh viên chưa đủ kinh nghiệm.

Thiếu kĩ năng mềm

►Cách thuyết trình hay và thuyết phục bằng tiếng Trung

Sinh viên Việt Nam được đánh giá là thiếu kĩ năng mềm nghiêm trọng. Chia sẻ tại một buổi tọa đàm với sinh viên, ông Trần Trọng Thành, Chủ tịch HĐQT Công ty VINAPO cho biết, có đến 90% sinh viên sau khi ra trường hầu như không có kỹ năng mềm. Bên cạnh kĩ năng cứng (trình độ chuyên môn) thì kĩ năng mềm sẽ quyết định thành công của một cá nhân trong công việc, từ đó trở thành thước đo cho nhà tuyển dụng.

Những kĩ năng mềm trong công việc như: kĩ năng tin học văn phòng, kĩ năng quản lí thời gian, kĩ năng sắp xếp công việc, kĩ năng lên kế hoạch, kĩ năng làm việc độc lập… và một số kĩ năng liên quan đến giao tiếp: kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng thuyết trình, kĩ năng thuyết phục, kĩ năng đàm phán,... Sự thiếu hụt trau dồi những kĩ năng này đã làm kém khả năng cạnh tranh của sinh viên, dẫn đến tình trạng thất nghiệp.

Thiếu định hướng nghề nghiệp

Ở bậc THPT, rất nhiều học sinh không được định hướng một cách đúng đắn về ngành nghề mình sẽ theo đuổi, dẫn đến việc: học Đại học - Cao đẳng theo nhu cầu của bố mẹ; học Đại học - Cao đẳng vì theo bạn bè; học theo xu hướng của xã hội mà chưa tìm hiểu kĩ lưỡng.

Những học sinh - sinh viên ra trường với nền tảng thiếu định hướng nghề nghiệp thường mất thời gian loay hoay để xác định mình cần làm gì, hoặc làm trái với ngành nghề ở trường đại học nên dễ thất nghiệp (học sinh - sinh viên không đủ định hướng nghề nghiệp sẽ không biết mình cần trau dồi những kĩ năng nào, không phát triển bản thân đủ để đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng; những sinh viên làm trái ngành buộc phải bỏ thời gian rèn luyện lại từ đầu, vừa tốn thời gian vừa không mang lại hiệu quả cạnh tranh cao)

► Xem thêm: Điều kiện xin học bổng du học Trung Quốc

Thiếu ngoại ngữ 

Trong thời buổi hội nhập như hiện nay, ngoại ngữ là một công cụ cần thiết để giao lưu và tìm kiếm cơ hội việc làm ở một môi trường rộng lớn hơn. Thực tế, Việt Nam hiện đã và đang nhận được không ít vốn đầu tư nước ngoài. Không có ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh, dễ dẫn đến thất nghiệp.

Hơn thế nữa, ngoại ngữ thông dụng nhất Thế giới này còn chứa đựng một nguồn tài nguyên khổng lồ: mọi tài liệu được nghiên cứu và cập nhật liên tục bằng tiếng Anh; những phát minh, sáng kiến, tiến bộ đều được viết bằng tiếng Anh. Do đó, một lao động thiếu tiếng Anh không chỉ giảm khả năng mở rộng cơ hội việc làm mà còn hạn chế khả năng phát triển bản thân, giảm khả năng thích nghi với cái mới, khó tồn tại trong môi trường cạnh tranh và dễ đào thải, dẫn đến thất nghiệp.

Tuy nhiên, tiếng Anh không còn là một lợi thế mà nó đã trở thành một kĩ năng bắt buộc, do đó muốn nâng cao khả năng cạnh tranh, đòi hỏi học sinh - sinh viên cần chọn cho mình một ngoại ngữ khác. Ngày nay các công ty doanh nghiệp từ Trung Quốc, Đài Loan, HongKong và những quốc gia sử dụng tiếng Trung khác đã và đang đầu tư rất nhiều vào Việt Nam, mở ra một môi trường cơ hội việc làm vô cùng lớn cho học sinh - sinh viên. Vì thế, để có thể tìm kiếm một cơ hội việc làm tốt hơn, hãy cân nhắc đến việc học và sử dụng tiếng Trung như một ngoại ngữ thứ 2 của mình.

► Khoá tiếng Trung giao tiếp cơ bản